Basisaanpassing Amerikaanse fokwaarden

Om de fokwaarde van een dier goed in perspectief te kunnen plaatsen, wordt regelmatig de basispopulatie aangepast. In Amerika gebeurt dit één keer in de vijf jaar en dat was gelijktijdig met de indexdraai in april. Dit heeft een flinke verschuiving in de fokwaarden veroorzaakt. Hieronder leggen we uit wat dit voor de stieren en voor uw selectiecriteria betekent.

Genetische vooruitgang

Door de genetische vooruitgang van de afgelopen vijf jaar zou een vergelijking met de oude basispopulatie een vertekend beeld geven. Daarom wordt het referentieniveau geüpdatet. Koeien van vijf jaar oud zijn stabiel in hun fokwaarde en vormen een betrouwbare referentie voor de volgende generatie.

Gevolgen voor fokwaarde

Door deze basisaanpassing zijn de fokwaarden van de stieren flink gaan verschoven. Hoe groter de verschuiving, des te meer genetische vooruitgang er in de afgelopen vijf jaar is geboekt. Dit betekent echter niet dat een goede stier ineens minder goed is. Een stier die bijvoorbeeld van +1000 melk naar +356 melk gaat blijft genetisch exact dezelfde stier. De aanpassing geldt voor alle dieren binnen het ras, dus voor zowel de mannelijke als de vrouwelijke (genomic geteste) dieren.

Tabel 1.  Aanpassing fokwaarde n.a.v. basisaanpassing april 2025

Exterieurfokwaarden en basisaanpassing

Ook de exterieurfokwaarden worden aangepast. Onderstaande tabel de verwachte aanpassing van de meest gebruikte kenmerken. 

Tabel 2.  Verwachte aanpassing fokwaarde n.a.v. basisaanpassing april 2025

Aanpassing Net Merit (NM$)

Naast de fokwaarde, wordt ook de berekening van Net Merit (NM$) aangepast. Net als TPI is NM$ een totaalindex maar dan meer op economisch vlak. Gemiddeld daalt deze index met 338 punten. In de nieuwe berekening komt meer nadruk op melk en vet en minder op eiwit te liggen. Dit heeft te maken met de ontwikkeling van uitbetaling van melk in Verenigde Staten waar eiwit een minder belangrijk component van de melkprijs is. Dit is echter niet het geval in Nederland en België, waardoor NM$ minder goed aan kan sluiten bij uw fokdoel.

Selectiecriteria aanpassen

Zoals hierboven vermeld gaat de basisaanpassing een flinke verschuiving van de fokwaarden veroorzaken. Wat voorop staat is dat de stieren niet veranderen, alleen de referentiepopulatie. Dit betekent dat u de selectiecriteria waarop u uw stieren selecteert moet aanpassen. Onderstaande tabel geeft een indicatie. 

Tabel 3. Voorbeeld aanpassing selectiecriteria